بازی Escape from the Universe به طور کلی دارای گیم پلی بسیار ساده و اساسی است و در سبک بازی تیراندازی فضایی قرار دارد. بازیکن در گیم پلی بازی باید با حرکت از چپ به راست به طور مداوم به دکمه شلیک ضربه بزنید تا سفینه ها و دشمنان را در مراحل از بین ببرد. به طور کلی حرکت به سمت راست صفحه نمایش سرعت سفینه را افزایش می دهد که به شما بازیکن امکان را می دهد تا سریعتر مرحله را تمام کند اما این سرعت بالا زمان کمی در اختیار شما می گذارد تا در مقابل سفینه های دشمنان واکنش نشان دهد بدون اینکه بتوانید پیش بینی کنید که سفینه ها از کجا به سمت شما می آیند.
بازی Escape from the Universe از لحاظ ظاهری دارای پیچدگی های جذابی در طراحی خود است اما متاسفانه از طراحی های رنگی بسیار ساده و محدودی در ظاهر آن استفاده شده است. در بیشتر ماموریت های بازی وظیفه بازیکن یکی از سه هدفی که برای به موفقیت رسیدن مرحله دارد از آنها کم می شوند. اولین و مهمترین هدف در مراحل بازی زنده ماندن تا پایان آن است. در بعضی از مراحل بازیکن باید با سفینه های دشمن مبارزه کند تا از موفقیت آنها جلوگیری کند.
در بازی Escape from the Universe برخی از مراحل وجود دارد که بازیکنان را با چالش های بیشتری رو به رو می کنند از جمله همانطور که باید بعضی از ماموریت ها را با سرعت بالا به پایان رساند مراحلی نیز وجود دارند که شما را با دشمنانی مواجه می کنند که شما موظف به شلیک به آنها و از بین بردنشان می شوید. همچنین در طول گیم پلی مراحل تعدادی پاورپوینت نیز وجود دارد که می تواند یک سفینه را به به عنوان سپر به سفینه شما اضافه کنند و درصد سلامتی سفینه شما را نیز افزایش دهند. شما همچنین می توانید توسط آن ارتقاء کشتی های دشمن را تا حدی کند کنید که به حدی آسیب پذیر شوند که راحت از بین بروند. شما می توانید برای انجام هریک از مراحل و موفقیت در آنها اعتباراتی را کسب کنید که در صورت آسیب سفینه تان و یا برای دستیابی به مراحل جدید می تواند برای ادامه استفاده شوند.
در بازی Escape from the Universe جمع آوری پاور پوینت ها که در مراحل بازی وجود دارند از آنها می توان استفاده های مختلفی کرد. این آیتم های قابل جمع آوری به طور کلی سه کاربرد مهم دارند. اولین استفاده از آنها برای به روزرسانی سفینه است که می توان هر دو اسلحه اضافی و افزایش نوار سلامتی را برای سفینه فعال کرد که بازیکن می تواند در رویایی رویی با باس فایت های بازی شانس بیشتری برای موفقیت داشته باشد. کاربرد دوم اعتبارات برای باز کردن روایات داستانی آن است. بازیکنان می توانند برای جمع آوری مبالغ مورد نیاز برای پیشرفت در سطح بازی به مقدار کافی از ماموریتهای جانبی بازی نیاز داشته باشند. همچنین در طول بازی Escape from the Universe چالش هایی قرار دارند که هریک از آنها موانع پیش روی بازیکن هستند و در رهیک از مراحل در قسمت های مختلفی قرار دارند.بازیکنان همچنین می توانند برای تکمیل مراحل بازی تعداد معینی از دشمنان را نابود کنند. این وظایف به طور کلی سرگرم کننده تر از مأموریت های حالت بقا بازی هستند و می توانند گیم پلی چالش برانگیزی را در بازی ایجاد کنند.
به طور کلی بازی Escape from the Universe از لحاظ گرافیک بسیار ساده طراحی شده است. متاسفانه تا حد بسیار زیادی سفینه بازیکن و سفینه های دشمن همه به رنگ صورتی طراحی شده اند که می تواند بعد از انجام چند مرحله بسیار ناامید کننده و خسته کننده بنظر برسند. پس زمینه از نظر ظاهری دارای اتمسفری کهکشانی است و اشیاء سبز نیز به عنوان هشدار دهنده خطری برای هدایت سفینه های شما به اطراف به نمایش در می آیند. متاسفانه در گیم پلی بازی برخی از مشکلات مربوط به کاهش سرعت فریم نیز دیده می شود که باعث ایجاد تداخل در گیم پلی بازی می شود. در حالت کلی بازی دارا گیم پلی سرگرم کننده ای است اما از لحاظ تنوع در طراحی و مراحل دچار کمبود هایی است که می توانند به سرعت در تکراری بودن آن موجب شوند.